Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ужо сёньня: 285 гадоў таму нарадзіўся Тадэвуш Рэйтан, які ўвайшоў у гісторыю фразай «Забіце мяне, але не забівайце Бацькаўшчыны!»


Пасол Наваградзкага павету Тадэвуш Рэйтан намагаецца сарваць сойм і не дапусьціць падзел Рэчы Паспалітай. Масіак — Ян Матэйка
Пасол Наваградзкага павету Тадэвуш Рэйтан намагаецца сарваць сойм і не дапусьціць падзел Рэчы Паспалітай. Масіак — Ян Матэйка

Падзеі 28 кастрычніка ў Беларусі, сьвеце, гісторыі.

Дата дня

28 кастрычніка 1740 году нарадзіўся Тадэвуш Рэйтан — гарачы патрыёт Вялікага Княства Літоўскага і дэпутат ад Наваградзкага павету, які ў 1773 лёг крыжам перад дзьвярыма Сойму, каб не дапусьціць узаконьваньня першага падзелу Рэчы Паспалітай. «Забіце мяне, але не забівайце Бацькаўшчыны!» — у роспачы сказаў ён астатнім дэпутатам, якія пад ціскам Расеі пагадзіліся ўзаконіць падзел. Гэты момант увекавечыў мастак Ян Матэйка ў 1866 годзе.

Гэты дзень у гісторыі

1523 — у Кракаве выйшла з друку лацінская паэма Міколы Гусоўскага «Песьня пра зубра» — хрэстаматыйны твор беларускай літаратуры Сярэднявечча.

1886 — адбылося афіцыйнае адкрыцьцё статуі Свабоды ў Нью-Ёрку.

Статуя Свабоды, Нью-Ёрк
Статуя Свабоды, Нью-Ёрк

1892 — у музэі Грэвэн Эміль Рэно прадставіў «пантамімы, якія сьвецяцца»; да юбілею гэтай падзеі быў заснаваны Міжнародны дзень анімацыі.

1918 — абвяшчэньне незалежнасьці Чэхаславаччыны.

1939 — у Беластоку пачаў працу Народны Сход Заходняй Беларусі, які прыняў Дэклярацыю аб уключэньні Заходняй Беларусі ў склад БССР. Папярэднічалі сходу выбары, на якіх былі абраныя 926 дэпутатаў. Народны сход меў фармальны характар, бо праводзіўся пад поўным кантролем уладаў.

1942 — нацысты пачалі зьнішчаць гета ў Пінску.

2017 — у Менску ўпершыню адзначылі «Ноч расстраляных паэтаў».

Ноч расстраляных паэтаў — 2017
Ноч расстраляных паэтаў — 2017

У гэты дзень нарадзіліся

1740 — Тадэвуш Рэйтан, пасол ад Наваградзкага ваяводзтва на Сойме Рэчы Паспалітай.

1845Зыгмунт Урублеўскі, навуковец-фізык, удзельнік паўстаньня 1863–1864 гадоў.

1884 — нарадзіўся Фларыян Ждановіч, заснавальнік беларускага прафэсійнага тэатру, ахвяра сталінізму.

Фларыян
Фларыян

1904 Іван Сацункевіч, беларускі дзяржаўны дзеяч, эканаміст, адзін з арганізатараў і кіраўнікоў падпольля і партызанскага руху на Меншчыне падчас Другой сусьветнай вайны.

1904Парфён Савіцкі, беларускі гісторык.

1955 Біл Гейтс, заснавальнік кампутарнай кампаніі Microsoft.

Біл Гейтс
Біл Гейтс

1972Аляксандар Старыкевіч, беларускі журналіст, публіцыст і грамадзкі дзеяч.

1990 Эдуард Пальчыс, блогер, грамадзкі дзеяч, палітвязень.

У памяці

1704 Джон Лок, ангельскі філёзаф.

1950 — расстраляны Расьціслаў Лапіцкі, адзін з кіраўнікоў паваеннага антысавецкага Супраціву 1940-х, ахвяра сталінскіх рэпрэсіяў.

Расьціслаў Лапіцкі
Расьціслаў Лапіцкі

1998 Тэд Х’юз, ангельскі паэт.


Кацярына Андрэева Андрэй Аляксандраў Марына Золатава
XS
SM
MD
LG